Công tác phòng chống sét ở nhiều công trình xây dựng nhà cao tầng hiện nay lại không hề được chú trọng, nhiều công trình tuy đã có hạng mục chống sét nhưng không đạt tiêu chuẩn nên khi có thiệt hại xảy ra là không lường trước được.
Trong lịch sử phát triển ngành xây dựng trên thế giới, cuối thế kỉ XIX nhà cao tầng xuất hiện – là sản phẩm của sự phát triển của công nghiệp hóa và đô thị hóa thời cận hiện đại. Khi đó, công nghiệp và thương nghiệp ở đô thị các nước phát triển bùng phát nhanh chóng, dân số trong đô thị tập trung với mức độ cao, đất đai xây dựng ngày một khan hiếm đã thôi thúc khát vọng vươn lên bầu trời cao của con người. Chiều cao của các ngôi nhà vì thế đã không ngừng gia tăng, hàng trăm ngôi nhà cao tầng được sử dụng làm văn phòng làm việc, khách sạn, ngân hàng, trung tâm thương mại và hàng chục khu nhà ở chung cư cao tầng cũng đua nhau mọc lên với đà đổi mới, với nhịp điệu tăng trưởng của nền kinh tế.

Bên cạnh những ưu điểm vượt trội thì những quy hoạch không hợp lý đang gây ra những ảnh hưởng bất lợi do tốc độ đô thị hóa quá nhanh dẫn đến phá vỡ cân bằng sinh thái. Đây là một trong những nguyên nhân ngày càng xuất hiện nhiều hơn các hiện tượng thời tiết cực đoan như giông sét, mưa đá, lốc xoáy…Ngoài ra, vị trí địa lý của nước ta nằm ở 1 trong 3 tâm giông sét của Châu Á nên các tòa nhà cao tầng luôn là sự lựa chọn ưa thích của các tia sét mỗi khi có sét.
Vẫn biết sét hay tia sét đều được coi là thiên tai tự nhiên, nhưng nếu có biện pháp chống sét an toàn và hiệu quả thì hậu quả xảy ra sẽ không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên công tác phòng chống sét ở nhiều công trình xây dựng nhà cao tầng hiện nay lại không hề được chú trọng, nhiều công trình tuy đã có hạng mục chống sét nhưng không đạt tiêu chuẩn nên khi có thiệt hại xảy ra là không lường trước được. Cũng không thiếu các công trình lắp đặt hệ thống chống sét chỉ mang hình thức, đối phó hay lắp đặt chỉ dựa trên yếu tố kinh nghiệm mà không thông qua quá trình khảo sát, đánh giá để đưa ra thiết kế theo tiêu chuẩn.
Dưới đây sẽ là những hiện trạng phổ biến thường gặp ở hệ thống chống sét trong thực tế:
– Lựa chọn kim thu sét chỉ quan tâm đến thông số quảng cáo của nhà sản xuất, trong khi điều quan trọng nhất là sản phẩm đó có được tiêu chuẩn công nhận hay không thì không hề được chú trọng.
– Lắp đặt kim thu sét thường dựa trên yếu tố kinh nghiệm mà không hề dựa trên các biện pháp thiết kế, tính toán theo tiêu chuẩn.
– Bố trí dây dẫn sét không đảm bảo về khoảng cách ly an toàn: hầu hết các dây dẫn đều được bố trí đi trong hộp kỹ thuật và chỉ được cách ly với các thiết bị khác bằng cách đi trong các ống nhựa PVC nên thường xảy ra các sự cố chập/ cháy trên đường điện.
– Thiết kế và thi công hệ thống dây dẫn sét không đảm bảo: nhiều công trình chỉ có 1 hoặc 2 dây dẫn sét; các dây dẫn này thả tự do trong ống nhựa, chưa được cố định chắc chắn trên toàn bộ chiều dài dây nên rất dễ tác động lên các đường dây xung quanh nó khi có sét
– Hệ thống tiếp địa không được thiết kế theo tiêu chuẩn: kiểu hệ thống tiếp địa, số lượng cọc hay chiều dài cọc chỉ được lựa chọn mà không có các bước tính toán.
– Vật liệu lựa chọn khi thiết kế, lắp đặt hệ thống chống sét không đúng: lựa chọn dựa trên yếu tố kinh nghiệm, chưa tìm hiểu về khả năng ăn mòn kim loại do môi trường và ăn mòn điện hóa giữa các kim loại khi sử dụng, nhiều trường hợp đồng vẫn được sử dụng trong môi trường nhiễm mặn.
– Phụ kiện liên kết, cố định không đạt tiêu chuẩn về độ bền: phần lớn đều sử dụng các phụ kiện không đúng chủng loại hoặc tự chế ví dụ nhưng dùng dây thép buộc lại sơ sài hay chỉ xoắn lại.
– Hệ thống chống sét sau khi lắp đặt chưa tạo được liên kết đẳng thế với các thành phần kim loại trong/ ngoài kết cấu của công trình, vì liên kết đẳng thế là yêu cầu bắt buộc đối với bất kì một hệ thống chống sét nào.
– Lựa chọn thiết bị chống sét lan truyền chưa đúng: lựa chọn theo quan điểm chủ quan dựa trên yếu tố kinh nghiệm, lựa chọn thiết bị theo thông số quảng cáo của nhà sản xuất mà không dựa trên các thông số yêu cầu theo tiêu chuẩn.
– Hệ thống chống sét không hoàn chỉnh: Rất nhiều công trình chỉ có hệ thống chống sét trực tiếp mà không có hệ thống chống sét lan truyền.
– Không có bước đánh giá rủi ro dẫn đến việc thiếu sót khi lắp đặt thiết bị chống sét, đặc biệt là chỉ chú trọng phần chống sét cho nguồn điện mà bỏ qua phần chống sét cho các đường truyền tín hiệu.
Những hiện trạng nêu trên phần nào cho thấy những lỗi cơ bản và thường gặp nhất ở các công trình hiện nay, vậy thiết kế hệ thống chống sét có thực sự phức tạp như mọi người từng nghĩ. Sự thật là nếu một người kỹ sư khi đã hiểu rõ các tiêu chuẩn, quy chuẩn về chống sét thì việc thiết kế sẽ trở lên đơn giản và ngược lại.
Hãy để chúng tôi giúp bạn! Công ty Cổ phần Giải pháp và Thiết bị DHK – Chuyên Tư vấn và cung cấp giải pháp – thiết bị chống sét của hãng DEHN – Đức . Chúng tôi cam kết giải pháp bảo vệ an toàn và theo tiêu chuẩn.